Waarom ik niet wil vasten

Nu bij NEWConnective deze weken in het teken staan van vasten en de Ramadan word ik geconfronteerd met mijn eigen verleden. Door me te verdiepen in het thema van vasten kom ik steeds meer in aanraking met de prachtige elementen die deze praktijk en traditie met zich meebrengt en in mijn gesprekken met onze islamologe Nora word ik geïnspireerd door de boodschap die met de Ramadan mee komt.

Een boodschap van bezinning, zelfontwikkeling, gastvrijheid en samenkomen. Het zijn waarden waar ik ook graag mee bezig ben, die me raken. Het liefst zou ik er een keer solidair aan meedoen, zoals meer van ons op hun eigen manier doen bij NC. Het lijkt me heel mooi om eens mee te maken en inspirerend om eens op die manier met mijn spiritualiteit en zelfontwikkeling bezig te zijn.

Maar voor mij is dat niet verstandig. Ergens achter in mijn hoofd hoor ik namelijk ook dat gevaarlijke zachte stemmetje die ik door de jaren heen zo goed heb leren kennen: ‘kan ik meteen ook even weer een paar kilo kwijtraken’. Er vlamt iets in mij op, een verlangen, naar dunner zijn en het belonende proces van afvallen. Ik heb lang vastgezeten in dat verlangen. Er veel tijd, moeite en aandacht in gestopt. Het idee van vasten kan een soort van ‘holy grail’ zijn voor iemand die met een (in mijn geval milde) eetstoornis geworsteld heeft

Maar in deze overweging, vasten of niet, merk ik nog steeds dat mijn motivatie corrupt is.

Hoewel vasten ook gezonde effecten kan hebben op het lichaam bevinden mensen die met een eetstoornis worstelen of hebben geworsteld zich hier op glad ijs. Doe je het om de gezondheidseffecten, uit religieuze/spirituele overwegingen of om af te vallen? Ik merk dat ik mezelf hierin makkelijk voor de gek houdt. Het enthousiasme wat ik voel als ik aan vasten denk gaat net zo min over mijn gezondheid als de periodes waarin ik maar een appel op een dag at. Zowel mijn fysieke als mentale gezondheid gingen aan dit enthousiasme ten onder.

Een andere vorm.

Inmiddels ben ik jaren verder dan die ‘appel’ tijd. Ik heb lang geleden besloten niet meer op deze manier naar mijn lichaam te willen kijken, als iets wat ik moet laten krimpen om geaccepteerd te worden. Ik kan letten op mijn gezondheid zonder dat direct te koppelen aan tien kilo afvallen, ik kan sporten zonder daar zoveel mogelijk calorieën bij te moeten verbranden en ik kan naar mijn lichaam kijken zonder daar verdrietig van te worden. Maar in deze overweging, vasten of niet, merk ik nog steeds dat mijn motivatie corrupt is. Het achterwege laten van eten en drinken om mee te doen aan het vasten is voor mij dus geen optie. Daarom doe ik een andere vorm van onthouding deze maand, ik heb besloten om niet meer te roken. Een slechte gewoonte die ik nog heb wanneer ik alcohol drink. Deze maand dus niet. Zo hoop ik in contact te komen met mijn wilskracht. Daarnaast wil ik meer aandacht besteden aan reflectie en meditatie, mijn manier van bidden, om zo ruimte te bieden aan meer bezinning deze maand.

De vrouwen die ik heb gesproken, zijn continu in conflict met zichzelf: ben ik aan het vasten voor God of doe ik dit voor mijn eetziekte?’

Voor mij heeft deze keuze natuurlijk een hele andere, veel minder zware, lading dan voor moslims die een beslissing moeten maken over hun deelname aan de Ramadan. In een artikel van Vice spreken moslims zich uit over hun ervaringen met het hebben van een eetstoornis tijdens de Ramadan. Hier wordt beschreven: ‘Ramadan wordt gezien als de meest cruciale maand van het jaar voor moslims om hun toewijding aan God te laten zien. De vrouwen die ik heb gesproken, zijn continu in conflict met zichzelf: ben ik aan het vasten voor God of doe ik dit voor mijn eetziekte?’
Ik kan me voorstellen dat deelname voor moslims die worstelen met (het herstel van) een eetstoornis, een ontzettend moeilijke keuze is. Ik wens hen daarom alle mogelijke sterkte en wijsheid in de keuze die zij hierin dit jaar hebben gemaakt.

Ramadan Mubarak!

Eva Venema, Stagiair Spiritual Care bij NEWConnective.